مارجین یکی از مفاهیم بسیار مهم در مدیریت سرمایه است که آشنایی با آن به تریدرها کمک میکند تا جلوی ضررهای سنگین را بگیرند و از سرمایه خود در بازارهای مالی محافظت کنند. منظور از آشنایی با مارجین این است که حالتهای مختلف آن را بشناسید، نحوه محاسبه مارجین حساب را بلد باشید و اجازه ندهید حساب شما به وضعیت مارجین کال برسد. در این مقاله مفهوم مارجین و انواع آن را در معاملات فارکس بررسی میکنیم و با نحوه محاسبه درصد مارجین و مفهوم کال مارجین آشنا میشویم. با توجه به اهمیت موضوع، پیشنهاد میکنیم تا پایان مطلب با ما همراه باشید.
مارجین چیست؟
مارجین (Margin) مبلغی است که به عنوان وثیقه در حساب تریدرها نگه داشته میشود تا بتوانند معاملات بزرگتری نسبت به موجودی اصلی حساب خود انجام دهند. به عبارت دیگر، وقتی تریدرها قصد دارند از اهرم یا لوریج (Leverage) استفاده کنند، باید درصدی از ارزش معامله را در قالب مارجین در اختیار بروکر قرار دهند و بروکر مابقی مبلغ مورد نیاز برای انجام معامله را برای آنها فراهم میکند.
برای مثال، فرض کنید موجودی حساب شما ۱۰۰ دلار است، اما قصد دارید یک پوزیشن با حجم ۱۰۰۰ دلار باز کنید. در این حالت، ۱۰۰ دلار موجودی شما به عنوان مارجین نگه داشته میشود و شما میتوانید با اهرم ۱:۱۰ تا ۱۰۰۰ دلار پوزیشن باز کنید. با این کار، سود و ضرر معاملات شما نیز ۱۰ برابر میشود و بروکر تا زمانی که ضرر شما به ۱۰۰ دلار نرسیده باشد، پوزیشن شما را باز نگه میدارد.
انواع مارجین در فارکس
در معاملات فارکس و پراپ تریدینگ، مارجین چند حالت مختلف دارد که آشنایی با آنها به شما کمک میکند تا درک بهتری از مدیریت سرمایه داشته باشید و ریسک تریدهای خود را به شکل دقیقتری کنترل کنید.
انواع مارجین در بازار فارکس عبارتند از:
مارجین اولیه (Initial Margin)
این مارجین در واقع همان مبلغ وثیقهای است که باید هنگام باز کردن معامله در حساب خود داشته باشید. این مارجین نزد بروکر نگه داشته میشود و به شما اجازه میدهد تا پوزیشن خود را باز کنید. بنابراین بدون مارجین اولیه نمیتوانید معاملهای باز کنید. این مارجین ارتباط مستقیمی با اهرم یا لوریج دارد. مثلاً اگر اهرم معاملات شما ۱:۱۰۰ باشد و بخواهید یک پوزیشن ۱۰۰ هزار دلاری باز کنید، کافیست ۱ درصد ارزش معامله، یعنی ۱۰۰۰ دلار مارجین اولیه داشته باشید. این ۱۰۰۰ دلار از موجودی حساب شما کم نمیشود، بلکه بروکر آن را به عنوان وثیقه نگه میدارد و در صورتی که ضرر نکنید، پس از بسته شدن معامله آن را به حساب شما برمیگرداند.
مارجین استفاده شده (Used Margin)
مارجین استفاده شده به مجموع تمام مبالغی میگویند که بروکر برای باز نگه داشتن پوزیشنهای یک تریدر به عنوان وثیقه نگه میدارد. هرچه تریدر پوزیشنهای بیشتری باز کند، بخش بیشتری از موجودی حساب او به عنوان مارجین استفاده میشود.بنابراین مارجین استفاده شده نشان میدهد که مجموع مارجینهای اولیه معاملات یک تریدر چقدر است. برای مدیریت ریسک معاملات، باید هنگام باز کردن پوزیشن جدید به میزان مارجین استفاده شده توجه داشته باشید.
مارجین آزاد (Free Margin)
مارجین آزاد یا فری مارجین، بخشی از موجودی حساب است که هنوز از آن برای باز کردن پوزیشنی استفاده نشده است. با استفاده از این مبلغ میتوانید پوزیشن جدیدی باز کنید تا ضرر معاملات خود را به کمک آن پوشش دهید. اگر مارجین استفاده شده را از موجودی حساب کم کنیم، مقدار مارجین آزاد مشخص میشود.
مارجین نگهداری (Maintenance Margin)
مارجین نگهداری حداقل مبلغی است که باید در حساب تریدرها وجود داشته باشد تا بتوانند پوزیشنهای خود را باز نگه دارند. این مبلغ معمولاً درصدی از کل مارجین است و مقدار آن بستگی به سیاستهای بروکر دارد. در واقع بروکر با استفاده از این مارجین مطمئن میشود که ضرر معاملات شما از حد مشخصی فراتر نخواهد رفت. در صورتی که بیش از این مبلغ ضرر کنید، مارجین کال (Margin Call) یا کال مارجین اتفاق میافتد که در ادامه مقاله با این مفهوم نیز آشنا خواهیم شد.
سطح مارجین و نحوه محاسبه آن
اصطلاح دیگری که شاید هنگام معامله در فارکس به آن برخورد کنید، سطح مارجین یا مارجین لول (Margin Level) است. سطح مارجین در واقع نسبت بین موجودی قابل استفاده حساب شما و مارجین استفادهشده را نشان میدهد. این عدد بهصورت درصد بیان میشود و وضعیت کلی حساب شما را نمایش میدهد. هر چقدر سطح مارجین بالاتر باشد، نشاندهنده بیشتر بودن موجودی نسبت به مارجین استفاده شده است و حساب شما در وضعیت امنتری قرار دارد.
فرمول محاسبه سطح مارجین بهصورت زیر است:
سطح مارجین = (موجودی قابل استفاده ÷ مارجین استفادهشده) × ۱۰۰
برای مثال اگر بالانس کلی حساب شما ۱۰ هزار دلار، سود و زیان شناور معاملات باز شما مثلاً ۱۰۰۰ دلار و مارجین استفاده شده حساب شما نیز ۲۰۰۰ دلار باشد، یعنی ۹۰۰۰ دلار از حساب شما برای انجام معامله در دسترس است. بنابراین سطح مارجین آن به صورت زیر محاسبه میشود:
سطح مارجین = (۲۰۰۰ ÷ ۹۰۰۰) × ۱۰۰ = ۴۵۰
یعنی سطح مارجین حساب شما در این حالت ۴۵۰ درصد است و در وضعیت قابل قبولی قرار دارد.
مارجین کال چیست؟
مارجین کال (Margin Call) یا همان کال مارجین زمانی رخ میدهد که موجودی حساب تریدر از مارجین نگهداری که حداقل مارجین مورد نیاز برای باز نگه داشتن پوزیشنهاست فراتر برود. به عبارت دیگر اگر سطح مارجین حساب به ۱۰۰ درصد برسد مارجین کال اتفاق میافتد. در این حالت بروکر به تریدر اطلاع میدهد که یا بخشی از پوزیشنهای خود را ببندد و یا موجودی حساب خود را اضافه کند تا از بسته شدن معاملات و از دست رفتن کل موجودی حساب جلوگیری شود. در صورتی که تریدر اقدامی نکند، بروکر میتواند بدون نیاز به تأیید تریدر تمام پوزیشنها را ببندد و بهاصطلاح استاپ اوت (Stop Out) کند تا موجودی حساب به حداقل مقدار لازم برسد.
نحوه خروج از وضعیت مارجین کال
در نظر داشته باشید که رویکردهای متفاوتی برای مقابله با این شرایط وجود دارد. برای مثال، در شرایط استاپ اوت در فارکس ، کارگزاران به طور خودکار موقعیتهای زیانده را میبندند تا باقی سرمایه حساب حفظ شود. این رویکرد، هرچند مشابه به مارجین کال است، اما نحوه مدیریت آن متفاوت است.
همچنین، اگر در زمینه چالش پراپ تریدینگ فعالیت میکنید، مهم است که استراتژیهای خود را مطابق با شرایط بازار تنظیم کنید. با در نظر گرفتن این نکات، شما نه تنها میتوانید از شرایط مارجین کال خارج شوید، بلکه میتوانید در آینده از بروز دوباره آن جلوگیری کنید.
اگر مدیریت سرمایه نداشته باشید و بدون کنترل ریسک از اهرم بالایی برای باز کردن معاملات استفاده کنید، مارجین کال رخ میدهد. برای خروج از این وضعیت یا باید موجودی حساب خود را افزایش دهید و یا بخشی از پوزیشنهای خود را ببندید تا موجودی حساب شما به حداقل مارجین مورد نیاز بروکر برسد. البته توجه داشته باشید که اگر معاملات شما پرریسک و با اهرم بالا باشد، معمولاً بعد از مارجین کال فرصت چندانی برای بستن پوزیشنها یا شارژ حساب نخواهید داشت و حساب شما در زمان بسیار کوتاهی بسته میشود.
در قدم بعدی باید بررسی کنید که چرا مارجین کال رخ داده است. برای مثال اگر یک نوسان ناگهانی در بازار باعث کال مارجین شدن حساب شما شده است، یعنی مدیریت ریسک مناسبی نداشتهاید و بیش از حد مجاز پوزیشن باز کردهاید. بنابراین باید روی مهارتهای مدیریت ریسک خود کار کنید و اجازه ندهید در معاملات بعدی، حساب شما در معرض کال مارجین شدن قرار بگیرد.
نکات مهم برای جلوگیری از مارجین کال شدن در فارکس
اولین نکتهای که باید برای جلوگیری از کال مارجین در فارکس به آن توجه داشته باشید، مدیریت سرمایه (Money Management) است. به عبارت دیگر شما باید اهداف خود را بر اساس میزان سرمایهای که در اختیار دارید تنظیم کنید و معاملات را بر همان اساس انجام دهید. اگر موجودی حساب شما کم است، به جای استفاده از اهرمهای زیاد بهتر است از یک پراپ فرم معتبر مثل سرمایه گذار برتر برای تأمین سرمایه ترید خود استفاده کنید. با این کار، نیازی به ریسک کردن روی سرمایه شخصی نخواهد بود و میتوانید با سرمایه شرکت در بازار ترید کنید.
علاوه بر این، باید از استراتژیهای مدیریت ریسک مثل تعیین حد ضرر یا استاپ لاس (Stop Loss) برای کنترل کردن ریسک معاملات و جلوگیری از ضررهای ناگهانی استفاده کنید. اگر همیشه برای تریدهای خود حد ضرر قرار دهید، برگشتهای ناگهانی بازار نمیتواند حساب شما را به کال مارجین نزدیک کند و ضرر معاملات شما در یک محدوده امن باقی میماند. در کنار این موارد، سعی کنید در نوسانهای شدید بازار (مثلاً زمانی که اخبار مهم فارکس منتشر میشود و نمیتوان جهت دقیق حرکت بازار را پیشبینی کرد) پوزیشن باز نکنید و دائماً سطح مارجین حساب خود را تحت نظر داشته باشید.
مهمترین نکات کلیدی برای جلوگیری از مارجین کال را میتوان به این صورت خلاصه کرد:
نکته | توضیحات |
---|---|
نظارت مستمر بر حساب | همیشه موجودی و سطح مارجین خود را بررسی کنید. |
استفاده از حد ضرر | حد ضررها را تنظیم کنید تا زیانها را محدود کنید. |
تنظیم نسبت اهرم | اهرم خود را متناسب با ریسکهای بازار تنظیم کنید. |
آموزش و اطلاعات | در مورد نمادهای فارکس و تحلیل بازار آموزش ببینید. |
جمعبندی
مارجین یکی از مفاهیم پایهای فارکس محسوب میشود و برای موفقیت در پراپ تریدینگ باید توجه ویژهای به آن داشته باشید. توجه نکردن به مارجین معاملات باعث رسیدن حساب به وضعیت مارجین کال میشود و سرمایه شما را از بین میبرد. مهمترین دلیل کال مارجین شدن تریدرها در فارکس، توجه نکردن به اصول مدیریت سرمایه و استفاده نکردن از استراتژیهای مدیریت ریسک است. اگر با ریسک کنترلشده در بازار ترید کنید، جلوی ضررهای سنگین و مارجین کال شدن حساب شما گرفته میشود و میتوانید در بلندمدت به سودآوری پایدار و مستمری برسید.
سؤالات متداول
– مارجین در فارکس چیست؟
مارجین در ترید یا در بازار فارکس مبلغی است که به عنوان وثیقه در حساب شما نزد بروکر نگه داشته میشود و با استفاده از آن میتوانید پوزیشن باز کنید. اگر معاملات خود را با اهرم باز کنید، بروکر از این مبلغ به عنوان ضمانتی برای پوشش دادن ضررهای احتمالی شما استفاده میکند.
– مارجین لول چیست؟
مارجین لول (Margin Level) یا سطح مارجین، نسبت بین موجودی قابل استفاده حساب و مارجین استفادهشده (Used Margin) را نشان میدهد و به صورت یک درصد بیان میشود. هرچه این درصد بیشتر باشد حساب شما در وضعیت امنتری قرار دارد و با رسیدن آن به ۱۰۰ درصد، مارجین کال رخ میدهد.
– چگونه از کال مارجین جلوگیری کنیم؟
معمولاً علت اصلی مارجین کال در فارکس، مدیریت نکردن سرمایه و بیتوجهی به اصول مدیریت ریسک است. بنابراین برای جلوگیری از کال مارجین باید حجم معاملات خود را کنترل کنید، از اهرم در جای مناسب استفاده کنید و برای معاملات خود حد ضرر قرار دهید.
– مارجین چگونه محاسبه میشود؟
برای محاسبه سطح مارجین حساب خود میتوانید موجودی قابل استفاده را به مارجین استفادهشده تقسیم و عدد حاصل را در ۱۰۰ ضرب کنید تا درصد مارجین به دست بیاید.
– آیا بروکرها میتوانند هنگام کال مارجین شدن، حساب را بدون اطلاع قبلی ببندند؟
بله. در صورتی که موجودی حساب شما از مارجین نگهداری کمتر شود و فرصت کافی برای بستن پوزیشنها یا افزودن موجودی حساب نداشته باشید، بروکر میتواند پوزیشنهای شما را ببندد تا جلوی ضرر بیشتر گرفته شود.
سلام ممنون میشم توضیح بدید که بهترین روشها برای مدیریت «سطح مارجین» چی هست؟
درود بر شما حسین عزیز
برای جلوگیری از کال مارجین، استفاده از اهرم های کمتر و تعیین حد ضرر به موقع میتونه خیلی کمک کنه.
به نظرتون استفاده از اهرمهای کمتر میتونه ریسک رو کمتر کنه؟ چطور میشه بهتر مدیریت ریسک رو انجام داد؟
سلام مرتضی جان
بله، استفاده از اهرم کمتر قطعاً ریسک رو کاهش میده. همچنین مدیریت ریسک با تنظیم حد ضرر و بررسی دقیق شرایط بازار مهمه.
همیشه باید بعد از رسیدن به سطح مارجین بلافاصله موجودی اضافه کنیم؟ یا راه دیگهای هم برای کنترل اوضاع هست؟
سلام پویا جان
نیازی نیست همیشه بلافاصله موجودی اضافه کنید. گاهی بستن بخشی از معاملات یا کاهش حجم میتونه به کنترل اوضاع کمک کنه.