NFT به عنوان وثیقه در پراپ تریدینگ: نوآوری یا ریسک؟

توکن‌های NFT کاربردهای زیادی در بازار کریپتو دارند که یکی از جدیدترین آنها، استفاده از NFT به عنوان وثیقه برای دریافت وام است. در این شیوه می‌توانید از NFT های خود به عنوان وثیقه استفاده کنید و از پلتفرم‌های خاصی وام بگیرید. در پراپ فرم‌ها نیز این پتانسیل وجود دارد که از NFT ها به عنوان وثیقه برای تامین سرمایه پراپ تریدینگ استفاده شود. در این مقاله بررسی می‌کنیم که استفاده از NFT در تامین سرمایه چه مزایایی برای تریدرها و پراپ فرم‌ها به همراه دارد و چالش‌ها و ریسک‌های احتمالی آن چیست. پیشنهاد می‌کنیم تا پایان مطلب با ما همراه باشید.

🎨🔗 NFT چیست؟

توکن‌های غیر مثلی یا غیر قابل تعویض (Non-fungible tokens) که به طور خلاصه با نام ان اف تی (NFT) شناخته می‌شوند، نوعی از دارایی‌های دیجیتال روی شبکه بلاکچین هستند که می‌توانند مالکیت اقلامی مثل آثار هنری، موسیقی و محصولات دیجیتال را نشان دهند. به عبارت دیگر، اطلاعات NFT ها روی بلاکچین غیر قابل تغییر است و فقط در اختیار مالک آن قرار دارد. بنابراین هر شخصی که یک NFT را می‌خرد، می‌تواند مالکیت خود را اثبات کند و تمام حقوق مادی و معنوی آن را در اختیار داشته باشد.

💰🔄 تفاوت توکن و کوین چیست؟

ارزهای دیجیتال یا کریپتوکارنسی‌ها معمولاً به دو صورت کوین (Coin) و توکن (Token) به بازار عرضه می‌شوند. ارزهایی مثل بیت کوین و اتریوم که روی شبکه بلاکچین بومی خود قرار دارند با عنوان کوین شناخته می‌شوند. توکن‌ها از نظر عملکرد و قابلیت خرید و فروش مشابه کوین‌ها هستند، اما بلاکچین اختصاصی خود را ندارند و روی شبکه‌های بلاکچین دیگری توسعه داده می‌شوند. بنابراین باید بر اساس استانداردهای همان بلاکچین کار کنند. مثلاً توکن‌هایی که روی بلاکچین اتریوم ساخته می‌شوند، از استاندارد ERC-20 پیروی می‌کنند و باید مواردی مثل عرضه کل، تأییدیه‌های لازم برای انتقال و غیره را بر اساس آن تعریف کنند.

🔀 تفاوت توکن قابل تعویض و غیر قابل تعویض

توکن‌های قابل تعویض (Fungible Tokens) و غیرقابل تعویض (Non-Fungible Tokens – NFT) دو نوع دارایی دیجیتال هستند، اما تفاوت اصلی آن‌ها در قابلیت تعویض‌پذیری است. توکن‌های قابل تعویض مثل بیت کوین یا تتر (USDT) دقیقاً مشابه یکدیگرند؛ یعنی اگر یک بیت کوین داشته باشید و آن را با بیت کوین دیگری عوض کنید، هیچ تفاوتی در ارزش و ویژگی‌های آن وجود ندارد، درست مثل یک اسکناس ۱۰ دلاری که می‌توانید آن را با یک اسکناس دیگر با همان ارزش تعویض کنید. این ویژگی باعث می‌شود که این نوع توکن‌ها برای تراکنش‌های مالی و پرداخت‌ها مناسب باشند.

در مقابل، توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT) منحصربه‌فرد هستند و هرکدام ویژگی‌های خاص خود را دارند، به همین دلیل نمی‌توان آن‌ها را به‌طور مستقیم با یک NFT دیگر عوض کرد. مثلاً یک اثر هنری دیجیتال که به‌صورت NFT ثبت شده است، از نظر ارزش و طراحی تفاوت‌های زیادی با یک NFT دیگر دارد و نمی‌توان آنها را به‌جای هم استفاده کرد. این ویژگی باعث شده است که NFT ها در حوزه‌هایی مثل هنرهای دیجیتال، کلکسیون‌های مجازی و مالکیت اقلام درون بازی‌های ویدیویی محبوبیت زیادی پیدا کنند، چون هر NFT می‌تواند اطلاعاتی مثل خالق، مالک و تاریخچه تراکنش‌ها را در خود نگه دارد و از این طریق، اصالت و منحصربه‌فرد بودن آن تضمین شود.

💵🖼️ تامین سرمایه به پشتوانه NFT

یکی از کاربردهای توکن‌های NFT استفاده از آنها به عنوان وثیقه برای دریافت وام (NFT Collateralized Loan) است. در این نوع وام‌ها، افراد می‌توانند برای مدت موقتی مالکیت NFT خود را به شخص دیگری انتقال دهند و در ازای آن، مقداری وام را در قالب کریپتوکارنسی یا ارز دریافت کنند. دریافت وام با NFT در پلتفرم‌های وام‌دهی انجام می‌شود و با تامین سرمایه تفاوت دارد، اما همین شیوه در پراپ تریدینگ و تامین سرمایه نیز قابل پیاده‌سازی است. به دلیل منحصربه‌فرد بودن NFT ها، پراپ فرم‌ها می‌توانند در ازای نگه داشتن NFT های کاربران، سرمایه مورد نیاز آنها برای ترید در بازارهای مالی را فراهم کنند.

 

🏦 شیوه‌های دریافت وام با NFT

در حال حاضر چندین شیوه وام‌دهی با استفاده از NFT وجود دارد که با تامین سرمایه در پراپ تریدینگ متفاوت است، اما پراپ فرم‌ها می‌توانند از آنها برای تغییر ساختار تامین سرمایه خود ایده بگیرند. مهم‌ترین روش‌های دریافت وام با پشتوانه NFT عبارتند از:

🤝 وام‌دهی همتا به همتا (P2P) با NFT

در وام‌دهی همتا به همتا (Peer-to-Peer)، یک شخص مستقیماً به شخص دیگری وام می‌دهد و هیچ شرکت یا واسطه‌ای بین آنها وجود ندارد. این فرآیند معمولاً به این شکل انجام می‌شود:

• مالک یک NFT، آن را به‌عنوان وثیقه در یک پلتفرم وام‌دهی همتا به همتا قرار می‌دهد؛
• مالک مشخص می‌کند که چه مبلغی وام را برای چه مدت نیاز دارد؛
• وام‌دهندگان روی پلتفرم می‌توانند این پیشنهاد را ببینند و تصمیم بگیرند که آیا مایل به ارائه وام هستند یا نه؛
• اگر وام‌دهنده‌ای موافقت کند، قرارداد بسته شده و مبلغ وام به وام‌گیرنده پرداخت می‌شود.

انعطاف‌پذیری این روش زیاد است، چرا که مالکان NFT می‌توانند شرایط دلخواه خود را برای دریافت وام تعریف کنند. البته ممکن است در این روش، وام به سرعت آماده نشود و افراد زیادی حاضر به وام‌دهی نباشند.

🤖 وام‌دهی همتا به پروتکل (Peer-to-Protocol) با NFT

در این روش، وام‌گیرنده از طریق یک پروتکل وام‌دهی غیرمتمرکز اقدام به دریافت وام می‌کند. در این شیوه وام‌دهی، NFT ها در یک پروتکل قرار داده می‌شوند و این پروتکل، وام را بر اساس شرایط از پیش تعیین شده‌ای پرداخت می‌کند. در این مدل، قراردادهای هوشمند کل فرآیند را مدیریت می‌کنند و نیاز به دخالت مستقیم افراد و احتمال خطاهای انسانی را کاهش می‌دهند. به همین دلیل، شرایط وام‌گیری در این روش معمولاً بهتر و مطمئن‌تر است.

💳 موقعیت‌های بدهی غیرقابل تعویض (NFDPs)

موقعیت‌های بدهی غیرقابل تعویض (Non-Fungible Debt Positions – NFDPs) شکل پیچیده‌تری از وام‌دهی با NFT هستند. در این سیستم، خود بدهی به‌صورت یک NFT در می‌آید. این NFT می‌تواند خرید و فروش شود یا در پروتکل‌های دیگر دیفای (DeFi) به عنوان وثیقه مورد استفاده قرار گیرد. این مدل، امکان ایجاد ابزارهای مالی و استراتژی‌های پیشرفته‌تری را در حوزه NFT ها فراهم می‌کند. البته NFDP ها هنوز یک مفهوم نوظهور هستند و به اندازه روش‌های دیگر رایج نشده‌اند.

📄 اجاره NFT

در مدل اجاره NFT، به‌جای اینکه NFT به‌عنوان وثیقه برای دریافت وام استفاده شود، افراد می‌توانند NFT ها را برای مدت مشخصی اجاره دهند. این روش بیشتر در بازی‌های بلاکچینی و دنیای مجازی کاربرد دارد که در آنها، NFT ها به عنوان اقلام درون بازی یا املاک مجازی استفاده می‌شوند. در این حالت، اجاره‌کننده مبلغی را برای استفاده از NFT پرداخت می‌کند، اما مالکیت آن همچنان در اختیار صاحب اصلی باقی می‌ماند.

🚀 مزایای استفاده از NFT به عنوان وثیقه

استفاده از NFT به عنوان وثیقه و دریافت وام یا تامین سرمایه در پراپ تریدینگ می‌تواند مزایای زیادی برای تریدرها داشته باشد که مهم‌ترین آنها عبارتند از:

✅ دسترسی به سرمایه و نقدینگی بدون فروش NFT ها

استفاده از NFT به عنوان وثیقه در پراپ تریدینگ به تریدرها این امکان را می‌دهد که نقدینگی و سرمایه مورد نیاز برای ترید در بازارهای مالی را بدون نیاز به فروش NFT های خود فراهم کنند. در صورتی که برای ترید در بازارهای مالی به سرمایه نیاز داشته باشید، می‌توانید به جای فروش NFT ها و ترید مستقیم با آنها، توکن‌های خود را به عنوان وثیقه به یک پراپ فرم بسپارید و در ازای آن سرمایه دریافت کنید. با این کار، هم سرمایه مورد نیاز خود را تامین می‌کنید و هم ارزش NFT های شما حفظ خواهد شد.

✅ امکان دریافت وام با وثیقه کمتر از ارزش واقعی (Undercollateralization)

در سیستم‌هایی که برای ارائه وام از وثیقه استفاده می‌کنند، معمولاً باید ارزش وثیقه حداقل به اندازه وام یا بیشتر از آن باشد. در مورد NFT ها موضوع کمی متفاوت است و امکان دریافت وام بیشتر با وثیقه کمتر نیز وجود دارد. ارزش‌گذاری NFT ها معیار دقیقی ندارد و ارزش آنها معمولاً بر اساس عرضه و تقاضا، ارزیابی انسانی، قیمت‌گذاری با الگوریتم‌های خودکار و غیره تعیین می‌شود. بنابراین ممکن است ارزش NFT ها در یک سیستم وام‌دهی با سایر سیستم‌ها متفاوت باشد و یک پلتفرم حاضر باشد مبلغ بیشتری وام را در ازای NFT های شما در اختیارتان قرار دهد.

✅ استفاده کاربردی از NFT ها

بسیاری از NFT ها پس از خرید، بی‌استفاده باقی می‌مانند و صرفاً در کیف پول ارز دیجیتال نگهداری می‌شوند. بعضی از این توکن‌ها به عنوان تصویر پروفایل در شبکه‌های مجازی یا بلیت دیجیتال برای شرکت در رویدادها استفاده می‌شوند، اما اغلب آنها کارآیی خاصی ندارند و صرفاً یک دارایی به حساب می‌آیند. بنابراین اگر از NFT های خود استفاده نمی‌کنید یا مشکلی با واگذاری موقت آن‌ها ندارید، می‌توانید آنها را به منبعی برای دریافت وام و تامین سرمایه تبدیل کنید.

✅ عدم نیاز به چالش‌های معاملاتی

اگر پراپ فرم‌ها از NFT به عنوان وثیقه برای تامین سرمایه در پراپ تریدینگ استفاده کنند، نیاز به شرکت در چالش‌های پراپ و اثبات مهارت‌ها نیز از بین می‌رود. چالش‌های پراپ تریدینگ با هدف اثبات توانایی تریدرها در کسب سود با ریسک پایین انجام می‌شود، اما اگر تریدرها از NFT به عنوان وثیقه در پراپ تریدینگ استفاده کنند، عملاً نیازی به چالش‌ها نخواهد بود و پراپ فرم‌ها می‌توانند مستقیماً سرمایه را در اختیار آنها قرار دهند.

✅ امکان اجاره NFT به گالری‌ها

در بعضی نقاط جهان، گالری‌های فیزیکی NFT وجود دارند که آثار هنری دیجیتال را روی نمایشگرهای خود به نمایش می‌گذارند. اگر یک اثر هنری را در قالب NFT در اختیار داشته باشید، می‌توانید آن را به این گالری‌ها اجاره دهید. اگر NFT ارزشمندی در اختیار داشته باشید، گالری‌ها معمولاً مبلغ خوبی بابت نمایش آنها می‌پردازند و البته اثر شما نیز محبوبیت و شهرت بیشتری در میان بازدیدکنندگان پیدا می‌کند.

⚠️ چالش‌ها و ریسک‌های تامین سرمایه با NFT

استفاده از NFT به عنوان وثیقه در پراپ تریدینگ، در کنار مزایای مختلف خود می‌تواند ریسک‌ها و چالش‌هایی را نیز به همراه داشته باشد. این ریسک‌ها صرفاً مختص تریدرها نیست و می‌تواند برای پراپ فرم‌ها نیز چالش‌هایی را ایجاد کند که باید برای آنها راه حل‌هایی اندیشیده شود.

مهم‌ترین چالش‌ها و ریسک‌های استفاده از NFT به عنوان وثیقه در پراپ تریدینگ عبارتند از:

• ⭕ نوسان‌های زیاد بازار: بازار NFT ها هم مثل سایر ارزهای دیجیتال نوسان‌های زیادی دارد و قیمت توکن‌ها دائماً در حال تغییر است. بنابراین ممکن است ارزش NFT ها در زمان دریافت وام و تامین سرمایه تغییر کند و ارزش آنها نسبت به سرمایه تامین‌شده، کمتر یا بیشتر شود.
• ⭕ عدم اطمینان از مهارت تریدرها: اگر پراپ فرم‌ها بر اساس ارزش NFT ها سرمایه مورد نیاز تریدرها را تامین کنند، فرصت انجام چالش‌های معاملاتی از بین می‌رود و شرکت‌ها نمی‌توانند از دانش و مهارت تریدرها مطمئن شوند. در نتیجه، هر تریدری می‌تواند فارغ از مهارت‌های معاملاتی خود، تنها با با وثیقه کردن مقداری NFT سرمایه دریافت کند و سرمایه پراپ را در معرض ریسک قرار دهد.
• ⭕ چالش‌های قانونی: در بسیاری از کشورها هنوز وضعیت دقیق NFT ها از نظر قانونی مشخص نیست و نمی‌توان آنها را معادل فیات و ارز رایج کشور در نظر گرفت. به همین دلیل ممکن است از نظر قانونی، استفاده از آنها به عنوان وثیقه با مشکلات و چالش‌هایی همراه باشد.
• ⭕ آسیب‌پذیری‌های قراردادهای هوشمند: سیستم‌های وام‌دهی و تامین سرمایه بر اساس NFT به کمک قراردادهای هوشمند کار می‌کنند. در صورتی که باگ و آسیب‌پذیری خاصی در این قراردادها وجود داشته باشد، ممکن است دارایی تریدرها و شرکت‌ها در معرض خطر قرار گیرد.
• ⭕ ریسک لیکوئید شدن: اگر تریدرها سرمایه خود را به پشتوانه NFT ها دریافت کنند، در واقع این NFT ها نقش مارجین حساب را ایفا می‌کنند و در صورتی که ضرر آنها از حد مجاز فراتر برود، حساب آنها لیکوئید می‌شود و دارایی‌های خود را نیز از دست می‌دهند.

📝 جمع‌بندی

ترکیب NFT و پراپ تریدینگ و استفاده از NFT به عنوان وثیقه از لحاظ تئوری امکان‌پذیر است، اما می‌تواند ریسک‌ها و چالش‌هایی را هم برای تریدرها و هم برای پراپ فرم‌ها به دنبال داشته باشد. در حال حاضر پلتفرم‌های وام‌دهی بر اساس NFT در بازار فعالیت می‌کنند، اما شیوه کلی آنها شبیه به سیستم وام بانکی است و با تامین سرمایه در پراپ تریدینگ تفاوت دارد. از طرفی، وام‌دهی به پشتوانه NFT ها پدیده نسبتاً جدیدی است که هنوز قوانین و مقررات کاملی درباره آن وجود ندارد. به همین دلیل باید منتظر ماند و دید که آیا در آینده فرصت تامین سرمایه و پراپ تریدینگ به پشتوانه NFT برای پراپ فرم‌ها فراهم می‌شود یا خیر.

 

❓ سؤالات متداول

• 🔹 چگونه ارزش یک NFT به‌عنوان وثیقه تعیین می‌شود؟

▫️ ارزش‌گذاری NFT ها به عوامل مختلفی مانند سوابق خرید و فروش، میزان تقاضا، کمیاب بودن و شهرت خالق آن بستگی دارد. برخی پلتفرم‌ها از الگوریتم‌های قیمت‌گذاری خودکار یا ارزیابی‌های انسانی برای تعیین ارزش استفاده می‌کنند.

• 🔹 آیا پراپ فرم‌ها NFT را به‌عنوان وثیقه می‌پذیرند؟

▫️ در حال حاضر، پراپ فرم‌های مشهور از این مدل استفاده نمی‌کنند و شیوه دیگری برای تامین سرمایه دارند، اما با رشد بازار NFT و افزایش استفاده از این دارایی‌ها، احتمال دارد برخی شرکت‌ها این روش را نیز آزمایش کنند.

• 🔹 آیا استفاده از NFT به‌عنوان وثیقه در پراپ تریدینگ امنیت دارد؟

▫️ شبکه‌های بلاکچینی مشهور و NFT هایی که روی آنها نگهداری می‌شوند معمولاً امنیت بالایی دارند، اما به دلیل استفاده از قراردادهای هوشمند در پلتفرم‌های وثیقه‌گذاری NFT ها امکان هک یا سوءاستفاده از آسیب‌پذیری‌های احتمالی وجود دارد.