تحلیل بازارهای مالی برای موفقیت در فارکس و پراپ تریدینگ ضروری است و تحلیل تکنیکال یکی از بهترین روشها برای انجام این کار محسوب میشود. با کمک تحلیل تکنیکال میتوانید آینده بازار را تا حد خوبی پیشبینی کنید و بر اساس آن درباره باز کردن یا بستن معاملات خود تصمیم بگیرید. در این مقاله بررسی میکنیم که اصول تحلیل تکنیکال در فارکس چیست و از چه ابزارهایی برای انجام آن استفاده میشود. اگر دوست دارید بیشتر با تحلیل تکنیکال و نحوه استفاده از آن در بازار فارکس آشنا شوید، پیشنهاد میکنیم تا پایان مطلب با ما همراه باشید.
تحلیل تکنیکال چیست؟
تحلیل تکنیکال (Technical Analysis) یکی از روشهای تحلیل و بررسی حرکات قیمت و حجم معاملات در بازارهای مالی است که از روندها و الگوهای موجود در نمودار قیمت برای پیشبینی حرکت بعدی بازار استفاده میکند. به بیان سادهتر، در تحلیل تکنیکال هدف این است که آینده احتمالی قیمت یک جفت ارز یا دارایی را بر اساس اطلاعات گذشته بازار پیشبینی کنیم. البته ماهیت بازارهای مالی مثل فارکس به گونهای است که نمیتوان آینده آن را کاملاً دقیق پیشبینی کرد، به همین دلیل در تحلیل تکنیکال سعی بر این است که محتملترین حالت بازار را تخمین بزنیم و بر اساس آن درباره معاملات خود برنامهریزی کنیم.
تحلیل تکنیکال مختص یک بازار خاص نیست و علاوه بر فارکس و پراپ تریدینگ، در بازارهای سهام، کالا، ارز دیجیتال یا هر بازاری که بتوان نمودار قیمت را برای آن ترسیم کرد کاربرد دارد. بنابراین اگر یک پلن معاملاتی بدون محدودیت از سرمایه گذار برتر تهیه کرده باشید، بهراحتی میتوانید از تحلیل تکنیکال برای بررسی نمودار جفت ارزها، کریپتوکارنسیها و غیره استفاده کنید.
اصول پایهای تحلیل تکنیکال
در تحلیل تکنیکال، هدف کلی تحلیلگران این است که از طریق تفسیر رفتار خریداران و فروشندگان، پیشبینی کنند که بازار در آینده به چه سمتی خواهد رفت. به عبارت دیگر، تحلیلگران تکنیکال معتقدند که رفتار خریداران و فروشندگان بازار میتواند تمام اطلاعات مورد نیاز درباره یک دارایی و ارزش آن را در اختیار ما قرار دهد و اگر آن را به درستی تفسیر کنیم، میتوانیم دید خوبی از آینده آن دارایی به دست بیاوریم.
بخش زیادی از این دیدگاههای تحلیلگران تکنیکال، از نظریات چارلز داو (Charles Dow) گرفته شده است. داو یک ژورنالیست آمریکایی در حوزه اقتصادی بود که از مهمترین کارهای او میتوان به توسعه نشریه وال استریت ژورنال و شاخص میانگین صنعتی داو جونز (DJI) اشاره کرد.
در تحلیل تکنیکال امروزی سه اصل مهم برای تفسیر قیمت در نظر گرفته میشود:
۱. بازار همهچیز را در خود منعکس میکند
تحلیلگران تکنیکال معتقدند که همه چیز در قیمت خلاصه شده است. به عبارت دیگر، عوامل مؤثر بر بازار مثل وضعیت بنیادی یا فاندامنتال شرکتها، شرایط اقتصادی کلان، روانشناسی بازار و دیدگاههای تریدرها همگی در قیمت گنجانده شده است. به همین دلیل است که برای تحلیل کل بازار فقط کافیست چارت قیمت و حرکات آن را بررسی کنیم و نیازی به بررسی عوامل مختلف به صورت مجزا نخواهد بود.
۲. قیمت در قالب یک روند حرکت میکند
به اعتقاد تحلیلگران تکنیکال، فارغ از اینکه در چه تایم فریمی به چارت نگاه کنیم، قیمت همیشه یک روند مشخص از خود نشان میدهد. به عبارت دیگر، قیمت معمولاً بیقاعده حرکت نمیکند و حتی در حرکات بهظاهر تصادفی آن نیز یک روند مشخص وجود دارد. روند قیمت میتواند صعودی، نزولی و یا خنثی باشد و تا زمانی که دلیل خاصی برای تغییر آن وجود نداشته باشد، به همان روند حرکت ادامه میدهد.
۳. تاریخ معمولاً تکرار میشود
در تحلیل تکنیکال این باور وجود دارد که حرکات قیمت در طول زمان تکرار میشوند. تحلیلگران معتقدند که حرکات قیمت بر اساس احساسات و عواطفی مثل ترس و طمع در تریدرها رخ میدهد و به همین دلیل است که میتوان آن را پیشبینی کرد. به همین دلیل یکی از بخشهای مهم تحلیل تکنیکال، بررسی و تشخیص الگوهای قیمت در چارت است که به کمک آنها میتوان احساسات بازار و حرکات بعدی قیمت را تجزیه و تحلیل کرد. همین تکرارپذیری و قابل پیشبینی بودن الگوها باعث شده است که بسیاری از مباحث قدیمی تحلیل تکنیکال همچنان در بازارهای امروزی نیز کاربرد داشته باشند.
ابزارهای تحلیل تکنیکال
در تحلیل تکنیکال فارکس، تریدرها و تحلیلگران از ابزارهای مختلفی برای راحتتر یا دقیقتر شدن تحلیلهای خود کمک میگیرند. ابزار اصلی تحلیل تکنیکال، چارت یا نمودار قیمت است که به کمک آن میتوان اطلاعات زیادی را از بازار دریافت کرد. با این حال، ابزارهای دیگری نیز در کنار چارت قیمت توسعه داده شدهاند تا تحلیل را سادهتر کنند. در ادامه با مهمترین ابزارهای تحلیل تکنیکال فارکس آشنا میشویم.
نمودار قیمت
چارت یا نمودار قیمت (Price Chart) پایه و اساس تحلیل تکنیکال است و تغییرات قیمت یک دارایی یا جفت ارز را در طول زمان به تصویر میکشد. تریدرها و تحلیلگران تکنیکال با استفاده از چارت میتوانند روند کلی بازار و سطوح قیمتی مهم را تشخیص دهند.
نمودار قیمت انواع زیادی دارد، اما رایجترین نمودارهای قیمت فارکس عبارتند از:
- نمودار خطی (Line Chart): چارت خطی یا لاین چارت از وصل کردن نقاط مختلف قیمت به هم تشکیل میشود و یکی از سادهترین انواع چارت در فارکس محسوب میشود.
- نمودار میلهای (Bar Chart): چارت میلهای یا بار چارت نسبت به چارت خطی پیشرفتهتر است و اطلاعاتی درباره قیمت باز شدن و بسته شدن یک دارایی در یک بازه زمانی مشخص را به نمایش میگذارد.
- نمودار کندل استیک (Candlestick): چارت کندل استیک یا نمودار شمعی محبوبترین و رایجترین نمودار قیمت در فارکس و سایر بازارهای مالی است. این چارت در واقع نسخه بهبود یافته و پیشرفتهتری از نمودار میلهای محسوب میشود که درک آن برای تریدرها سادهتر است.
اندیکاتورها و اسیلاتورها
اندیکاتورها (Indicators) ابزارهایی هستند که بر مبنای فرمولهای ریاضی توسعه داده شدهاند و در تحلیل دقیقتر چارت به تریدرها و تحلیلگران کمک میکند. در واقع اندیکاتورها مجموعهای از محاسبات را روی اطلاعات گذشته چارت انجام میدهند و بر اساس آن، اطلاعات جدیدتری را به شکلی متفاوت به نمایش میگذارند. اگر اندیکاتوری روی چارت رسم شود و با قیمت در تعامل باشد آن را اندیکاتور همپوشان (Overlay) مینامند و اگر در پایین چارت ترسیم شود و بین دو محدوده حداکثر و حداقل نوسان کند، به آن نوساننما یا اسیلاتور (Oscillator) میگویند.
تعداد اندیکاتورهای تکنیکال بسیار زیاد است، اما چند مورد از مهمترین آنها عبارتند از:
- میانگین متحرک (Moving Average): این اندیکاتور برای تشخیص روند کلی بازار کاربرد دارد و میتوان سطوح حمایت و مقاومت را نیز به کمک آن مشخص کرد.
- اسیلاتور RSI: شاخص قدرت نسبی یا RSI برای سنجش سرعت و تغییرات قیمت از طریق نواحی اشباع خرید و فروش کاربرد دارد.
- اسیلاتور مکدی (MACD): از مکدی معمولاً برای تحلیل مومنتوم قیمت استفاده میشود و با مقایسه دو میانگین متحرک بلندمدت و کوتاهمدت آن میتوان سیگنالهایی برای خرید و فروش دریافت کرد.
- اندیکاتور ایچیموکو (Ichimoku): ایچیموکو یک اندیکاتور جامع و چندمنظوره است که روند بازار، سطوح حمایت و مقاومت و مومنتوم قیمت با آن قابل تحلیل است.
- اندیکاتور میانگین بازه حقیقی (ATR): این اندیکاتور با اندازهگیری نوسانهای بازار امکان تعیین میانگین بازه حرکتی قیمت در یک بازه زمانی خاص را فراهم میکند.
سطوح حمایت و مقاومت
سطوح حمایت و مقاومت (Support and Resistance Levels) سطوحی هستند که قیمت به سختی از آنها عبور میکند یا ممکن است در آن قسمت جهت حرکت خود را تغییر دهد. سطح حمایت به سطحی از قیمت میگویند که خریداران وارد بازار میشوند و قیمت را به سمت بالا میکشند.
سطح مقاومت نیز عکس این حالت است، یعنی فروشندگان در آن وارد عمل میشوند و اجازه نمیدهند قیمت از آن سطح فراتر برود. بر اساس اینکه قدرت هر سطح چقدر باشد و قیمت چه واکنشی نسبت به آن داشته باشد، میتوان درباره ورود به معامله یا خروج از آن تصمیمگیری کرد.
خطوط روند و کانالها
یکی از اصول مهم تحلیل تکنیکال این است که قیمت همیشه در طول یک روند حرکت میکند. روند کلی قیمت معمولاً با نگاه به چارت قابل تشخیص است، اما برای افزایش دقت میتوان از خط روند (Trend Line) کمک گرفت. خط روند با اتصال سقفها یا کفهای قیمتی پیاپی ترسیم میشود و به کمک آن میتوان مشخص کرد که قیمت چه زمانی از روند قبلی خود خارج شده است و احتمال تشکیل روند جدید وجود دارد.
کانال (Channel) از دو خط روند موازی تشکیل شده است و قیمت بین آن حرکت میکند. بسیاری از اوقات، قیمت در طول روند حرکت خود بین دو خط موازی قرار میگیرد و نسبت به آنها واکنش نشان میدهد. گاهی بین دو خط موازی یک خطچین نیز ترسیم میشود، چرا که اگر کانال در تایم فریمهای بالاتر ترسیم شده باشد ممکن است قیمت به وسط کانال نیز واکنش قابل توجهی نشان دهد.
الگوهای قیمت
واکنش تریدرهای بازار به قیمتهای مختلف در طول زمان باعث تشکیل الگوهای خاصی در چارت میشود که میتوان از آنها معانی خاصی را برداشت کرد. برای مثال، یکی از الگوهای ساده و رایج در تحلیل تکنیکال الگوی سقف دوقلو (Double Tops) نام دارد. این الگو زمانی تشکیل میشود که قیمت دو بار پیاپی به یک سطح مقاومتی برخورد کند و نتواند آن را بشکند. در این حالت، دو قله پیاپی روی چارت تشکیل میشود و به همین علت آن را سقف دوقلو مینامند.
تشکیل سقف دوقلو به این معناست که قیمت یک بار به سطح مقاومت برخورد کرده، اما قدرت فروشندگان به قدری زیاد بوده است که دوباره قیمت را به سمت پایین هل دادهاند. بعد از یک نزول موقت و رسیدن قیمت به خط گردن (Neckline)، خریداران دوباره برای بالا کشیدن قیمت تلاش کردهاند، اما باز هم قدرت کافی برای غلبه بر فروشندگان را نداشتهاند و قیمت دوباره به سمت پایین برگشت خورده است. این نشان میدهد که مقاومت سر راه قیمت بسیار قوی است و اگر بعد از زدن سقف دوم بتواند از خط گردن پایینتر برود، حرکت آن نزولی خواهد شد.
مزایای تحلیل تکنیکال
از مهمترین مزایای تحلیل تکنیکال بازار فارکس میتوان به این موارد اشاره کرد:
- تحلیل روند بازار: روند حرکت قیمت نقش پررنگی در تحلیل تکنیکال دارد و به کمک آن میتوان قدرت و سرعت حرکت بازار را در آینده تخمین زد.
- اندیکاتورهای متنوع: اندیکاتورهای مختلفی که برای تحلیل تکنیکال توسعه داده شدهاند، اطلاعات زیادی را درباره وضعیت بازار و روند آتی آن در اختیار تریدرها قرار میدهند.
- تعیین نقاط ورود و خروج: با کمک تحلیل تکنیکال میتوانید نقاط بهتر و دقیقتری را برای ورود به معامله یا خروج از آن تعیین کنید و سود بیشتری را نصیب خود کنید.
- تنوع روشهای تحلیل: تحلیل تکنیکال یک روش کلی برای تفسیر چارت قیمت است و به شما اجازه میدهد که از روشهای مختلفی مثل تشخیص الگوهای چارت، اندیکاتورها، الگوهای کندلی و غیره برای تحلیل قیمت استفاده کنید.
- درک روانشناسی بازار: روانشناسی ترید اهمیت زیادی در بازار فارکس دارد و به کمک تحلیل تکنیکال میتوانید احساسات ترس و طمع تریدرها را در چارت ببینید و تفسیر کنید.
- مدیریت ریسک: با کمک تحلیل تکنیکال میتوانید سطوح حد سود و حد ضرر را بر اساس انتظارات خود از قیمت تعیین کنید و ریسک معاملات خود را کاهش دهید.
- تنوع بازارها: تحلیل تکنیکال محدود به یک بازار خاص نیست و در تحلیل بازارهای فارکس، سهام، کریپتو، کالا، طلا، دلار و… کاربرد دارد.
معایب تحلیل تکنیکال
مهمترین محدودیتها و معایب تحلیل تکنیکال عبارتند از:
- عدم توجه به عوامل فاندامنتال: تحلیلگران تکنیکال معتقدند عوامل بنیادی در قیمت گنجانده شدهاند و نیازی به بررسی جداگانه آنها نیست. به همین دلیل به دادههای فاندامنتال توجهی نمیکنند و با این کار، ریسک اشتباه بودن تحلیلها را تا حدی افزایش میدهند.
- امکان تفسیر اشتباه: در تحلیل تکنیکال ممکن است هر تریدر یک تفسیر متفاوت از روند قیمت و الگوهای آن داشته باشد. به همین دلیل اگر تریدری دانش کافی نداشته باشد، ریسک اشتباه کردن او در تحلیل نیز افزایش مییابد.
- امکان تأخیر در سیگنالدهی: اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال از تاریخچه قیمت برای انجام محاسبات استفاده میکنند، به همین دلیل واکنش آنها نسبت به تغییرات قیمت معمولاً با کمی تأخیر همراه است و نمیتوان به تنهایی به سیگنالهای آنها تکیه کرد.
- سیگنالهای کاذب: هیچ یک از الگوهای تحلیل تکنیکال، اندیکاتورها، خطوط روند و غیره، قطعی و صد در صدی نیستند و همیشه امکان دریافت سیگنالهای کاذب از آنها وجود دارد.
مقایسه تحلیل تکنیکال و فاندامنتال
تحلیل تکنیکال و تحلیل فاندامنتال (Fundamental Analysis) دو روش مهم برای بررسی و تحلیل قیمت در یک بازار مالی هستند که هر یک از آنها رویکرد متفاوتی دارند. تحلیل تکنیکال بیشتر روی اطلاعات تاریخچه قیمت، حجم معاملات، الگوهای چارت، اندیکاتورها و غیره تمرکز دارد و برای تحلیلهای کوتاهمدت نیز میتوان از آن استفاده کرد.
تحلیل فاندامنتال یا بنیادی بیشتر به بررسی اطلاعات مالی شرکتها، عوامل کلان اقتصادی در کشورهای مختلف، سودآوری شرکتهای بزرگ و چنین مواردی میپردازد تا ارزش ذاتی یک ارز یا دارایی را در یک بازه بلندمدت بسنجد. ترکیب تحلیل تکنیکال و فاندامنتال میتواند دید جامعتری از بازار در اختیار تریدرها و تحلیلگرها قرار دهد و به گرفتن تصمیمات آگاهانهتر درباره تریدها کمک میکند.
تحلیل تکنیکال | تحلیل فاندامنتال | |
تمرکز اصلی | تاریخچه قیمت، حجم معاملات، الگوها و اندیکاتورها | صورتهای مالی شرکتها، رویدادهای اقتصادی کلان، ترندهای صنایع مختلف |
دادههای مورد استفاده | تغییرات قیمت و حجم معاملات | درآمدها، گزارشهای مالی، اخبار کلان اقتصادی |
افق زمانی | کوتاهمدت و بلندمدت | بلندمدت |
شیوه ارزشگذاری | ارزشگذاری مستقیم ندارد | ارزش ذاتی داراییها را با تحلیل مالی تعیین میکند |
کاربردها | پیشبینی حرکت بعدی بازار، تعیین نقاط ورود و خروج | تعیین ارزش ذاتی داراییها، برنامهریزی بلندمدت |
جمعبندی
تحلیل تکنیکال به عنوان یکی از روشهای پایهای تفسیر قیمت در بازارهای مالی، نقش مهمی در موفقیت تریدرها ایفا میکند. تریدرها با استفاده از تحلیل تکنیکال در فارکس میتوانند ارزیابی مناسبی از روند حرکت قیمت داشته باشند و بر اساس آن، حرکات بعدی را تخمین بزنند. در تحلیل تکنیکال از دادههای قبلی یا همان تاریخچه قیمت استفاده میشود و با توجه به اینکه معمولاً حرکات قبلی قیمت دوباره تکرار میشود، میتوان از اطلاعات تاریخچه قیمت برای پیشبینی آینده آن کمک گرفت. استفاده صحیح و بهجا از تحلیل تکنیکال میتواند به افزایش معاملات سودآور تریدرها کمک کند و تعداد معاملات ضررده آنها را نیز کاهش دهد.
سؤالات متداول
– تحلیل تکنیکال در چه بازاری کاربرد دارد؟
تحلیل تکنیکال در تمام بازارهایی که نمودار قیمت داشته باشند کاربرد دارد. بنابراین میتوان از آن در فارکس، کریپتو، سهام و غیره بهراحتی استفاده کرد.
– بهترین اندیکاتور تحلیل تکنیکال کدام است؟
انتخاب بهترین اندیکاتور بستگی به نیاز و هدف شما دارد، اما اندیکاتورهایی مثل میانگین متحرک، مکدی،RSI و ایچیموکو از جمله اندیکاتورهای پرکاربرد تحلیل تکنیکال محسوب میشوند.
- تایم فریم چیست؟
تایم فریم بازه زمانی است که تغییرات قیمت را در نمودار نشان میدهد. برای مثال در تایم فریم یکساعته (1h) هر کندل نشاندهنده تغییرات یک ساعت است.
– آیا تحلیل تکنیکال برای تحلیل بلندمدت مناسب است؟
از تحلیل تکنیکال میتوان برای انواع تحلیلهای کوتاهمدت و بلندمدت در تایم فریمهای مختلف استفاده کرد و محدودیتی از این نظر وجود ندارد.
– چطور میتوان سطوح حمایت و مقاومت را تشخیص داد؟
سطوح حمایت و مقاومت معمولاً در قیمتهایی شکل میگیرند که بازار در گذشته به آنها واکنش نشان داده است. با بررسی واکنشهای قبلی میتوان تا حد خوبی این سطوح را مشخص کرد.
– آیا میتوان از تحلیل تکنیکال برای پیشبینی قیمت طلا استفاده کرد؟
بله. تحلیل تکنیکال در تمام بازارها کاربرد دارد و با توجه به نقدشونده بودن بازار طلا، تحلیل تکنیکال در این بازار به خوبی جوابگو خواهد بود.
– آیا استفاده از چند اندیکاتور بهصورت همزمان درست است؟
استفاده از چند اندیکاتور میتواند سیگنال دقیقتری در اختیار شما قرار دهد، اما تعدد اندیکاتورها معمولاً باعث سردرگمی میشود و بهتر است بر اساس نیاز و هدفی که در ذهن دارید از اندیکاتور کمک بگیرید.
– چگونه میتوانم تحلیل تکنیکال را بهصورت عملی تمرین کنم؟
برای تمرین تحلیل تکنیکال میتوانید از حساب دمو یا حساب آزمایشی در پلتفرمهای معاملاتی مثل متاتریدر استفاده کنید.