اسپرد (Spread) یکی از مفاهیم مهم بازارهای مالی و بهویژه فارکس است که میتواند تأثیر قابل توجهی روی سود و ضرر تریدهای شما داشته باشد. شاید در نگاه اول اسپرد چندان به چشم نیاید و کم اهمیت به نظر برسد، اما همین مبلغ کم میتواند تفاوت زیادی در معاملات شما ایجاد کند. در این مقاله قصد داریم مفهوم اسپرد را بهطور کامل بررسی کنیم و با نحوه محاسبه آن آشنا شویم. اگر دوست دارید بیشتر با اهمیت اسپرد در فارکس و پراپ تریدینگ آشنا شوید، پیشنهاد میکنیم تا پایان مطلب با ما همراه باشید.
اسپرد چیست؟ تعریف اسپرد به زبان ساده
به اختلاف بین قیمت خرید و فروش یک دارایی در بازارهای مالی اسپرد (Spread) میگویند. به عبارت دیگر، وقتی قصد دارید یک دارایی مثل جفت ارزهای فارکس را در بازار ترید کنید، معمولاً قیمت خرید (Ask) شما کمی بالاتر از قیمت فروش (Bid) است که این اختلاف را اسپرد مینامند. این موضوع مختص بازارهای آنلاین نیست و در صرافیهای حضوری نیز بین قیمت خرید و فروش ارز اختلاف وجود دارد. برای مثال اگر مقداری دلار از یک صرافی بخرید و همان لحظه بخواهید آن را به صرافی بفروشید، صرافی با قیمت پایینتری دلارهای شما را میخرد. اسپرد در فارکس معمولاً بر حسب پیپ بیان میشود تا نیازی به محاسبه و اعلام اسپرد هر جفت ارز به صورت جداگانه نباشد.
اسپرد چه اهمیتی در بازارهای مالی دارد؟
اسپرد از جنبههای مختلفی در بازارهای مالی تأثیرگذار است و نباید آن را نادیده بگیرید. درک اهمیت اسپرد به شما کمک میکند تا هزینههای معاملات را کاهش دهید و بیشترین سود را از بازار به دست بیاورید.
اهمیت اسپرد در فارکس را میتوان از چند جنبه بررسی کرد:
- تأثیر بر هزینه معاملات: اسپرد یکی از هزینههای مستقیم ترید در فارکس است و هنگام باز کردن معامله از شما دریافت میشود. به همین دلیل نقش مهمی در سود و ضرر نهایی شما ایفا میکند.
- تأثیر بر استراتژیهای معاملاتی: مقدار اسپرد نقش مهمی در انتخاب استراتژی معاملاتی دارد. اگر از استراتژیهایی مثل اسکلپینگ (Scalping) استفاده میکنید، تعداد تریدهای شما زیاد و سود هر معامله به تنهایی کم است، بنابراین باید اسپرد معاملات بسیار پایین باشد تا بتوانید از نوسانهای جزئی قیمت سود ببرید.
- انتخاب جفت ارز: در فارکس سه دسته جفت ارز اصلی، فرعی و اگزاتیک وجود دارد که اسپرد آنها معمولاً با هم متفاوت است. اغلب تریدرها ترجیح میدهند که بیشتر روی جفت ارزهای اصلی با اسپرد پایین ترید کنند تا علاوه بر پرداخت هزینه کمتر، آزادی عمل بیشتری برای انتخاب استراتژی داشته باشند.
- تعیین سشن معاملاتی: زمانی که سشنهای مهم بازار مثل سشن لندن و نیویورک همپوشانی دارند، حجم معاملات به شکل قابل توجهی افزایش مییابد و اسپرد جفت ارزهای مهم کمتر میشود. این موضوع روی انتخاب سشن مناسب برای ترید کردن تأثیر میگذارد و بسیاری از تریدرها آن را در نظر میگیرند.
- انتخاب بروکر: هنگام انتخاب بروکر یا پراپ فرم، میتوانید اسپرد معاملات آنها را با هم مقایسه کنید و آن را به عنوان یکی از معیارهای انتخاب خود در نظر داشته باشید.
کاربرد اسپرد در فارکس
اسپرد کاربردهای زیادی در بازارهای مالی و بهطور خاص بازار فارکس دارد. با استفاده از اسپرد میتوان اطلاعات ارزشمندی درباره وضعیت بازار و حتی کیفیت خدمات یک پراپ فرم به دست آورد.
مهمترین کاربردهای اسپرد در بازار فارکس عبارتند از:
- درآمدزایی برای بروکرها: یکی از درآمدهای اصلی بروکرهای فارکس، اسپرد معاملات تریدرهاست که بابت هر ترید از آنها کسر میشود. هر بروکر معمولاً چندین روش درآمد دارد که معمولاً اسپرد یکی از مهمترین آنها به حساب میآید.
- مقایسه پراپ فرمها: یکی از عواملی که میتوانید هنگام مقایسه پراپ فرمهای مختلف در نظر داشته باشید، اسپرد معاملات در پراپ فرم یا در بروکر تحت پشتیبانی آن است.
- سنجش نقدشوندگی بازار: جفت ارزهایی که حجم معاملات آنها زیاد باشد، نقدشوندگی بیشتری دارند و اسپرد آنها پایینتر است. بنابراین زمانی که اسپرد یک جفت ارز افزایش مییابد، یعنی نقدشوندگی آن کمتر است و ترید کردن حجم بالایی از آن دشوارتر خواهد بود.
- ارزیابی ریسک: یکی از کاربردهای غیرمستقیم اسپرد، تعیین ریسک معاملات است. هرچه اسپرد یک جفت ارز بالاتر باشد، نقدشوندگی پایینتری دارد و این یعنی احتمال نوسانهای قیمتی آن بیشتر خواهد بود. بنابراین ترید کردن آن نیز با ریسک بیشتری همراه است.
نحوه محاسبه اسپرد در فارکس
برای محاسبه اسپرد در فارکس، باید تفاوت بین قیمت خرید و قیمت فروش یک جفت ارز را بر حسب پیپ حساب کنید. به عبارت دیگر باید قیمت Bid را از قیمت Ask کم کنید تا مقدار اسپرد بر حسب پیپ مشخص شود.
بنابراین فرمول محاسبه اسپرد در فارکس به این صورت خواهد بود:
اسپرد = قیمت خرید (Ask) – قیمت فروش (Bid)
برای مثال اگر هنگام ترید کردن طلا (XAU/USD) خط Ask روی ۲٫۶۶۸.۶۷ و خط Bid روی ۲٫۶۶۸.۶۵ باشد، اسپرد آن معادل ۲ پیپ خواهد بود. توجه داشته باشید که این اسپرد هنگام باز کردن و اجرای پوزیشن از شما کسر میشود، به همین دلیل است که هنگام باز کردن یک معامله، از همان ابتدا معامله شما با کمی ضرر باز میشود.
عوامل مؤثر بر اسپرد
مقدار اسپرد در فارکس ثابت نیست و تحت تأثیر عوامل متعددی تغییر میکند. اگر با این عوامل آشنایی داشته باشید، بهتر میتوانید معاملات خود را مدیریت کنید و کنترل بیشتری روی اسپرد و هزینههای معاملات خود داشته باشید.
مهمترین عوامل تأثیرگذار بر اسپرد عبارتند از:
کاربرد اسپرد در فارکس
اخبار اقتصادی
زمانی که اخبار اقتصادی مهمی مثل نرخ بهره، گزارش اشتغال و غیره منتشر میشوند، نوسانهای زیادی در قیمت جفت ارزها رخ میدهد و اسپرد آنها به شکل قابل توجهی افزایش پیدا میکند. در این بازههای زمانی تعادل بین عرضه و تقاضا به هم میخورد و بسیاری از تریدرها سفارشهای خود را لغو میکنند یا تغییر میدهند، به همین دلیل نوسانهای قیمت بسیار شدید است. پیش از انتشار خبرها نیز معمولاً بازار در حالت انتظار قرار میگیرد، به همین دلیل نقدینگی کاهش مییابد و اسپرد در اصطلاح واید (Wide) میشود.
نقدشوندگی و حجم معاملات
هرچه بازار یک جفت ارز یا دارایی نقدشوندهتر باشد اسپرد آن کمتر میشود، چون در این بازارها قیمت عرضه و تقاضا به هم نزدیک است و تعادل بیشتری بین خریداران و فروشندگان وجود دارد. معمولاً جفت ارزهای اصلی فارکس مثل EUR/USD به دلیل حجم زیاد معاملات روزانه و نقدشوندگی بالای خود، اسپرد بسیار کمتری نسبت به جفت ارزهای فرعی و اگزاتیک دارند.
زمان معاملات
یکی دیگر از عوامل تأثیرگذار بر اسپرد، زمان انجام معاملات است. زمانی که سشنهای اصلی بازار مثل لندن و نیویورک فعال هستند، نقدینگی بیشتری در بازار در جریان است و اسپردها معمولاً پایینترند. هرچه به انتهای روز یا تعطیلات نزدیکتر شویم، حجم و نوسان معاملات کمتر میشود و اسپردها افزایش مییابند.
نوع دارایی قابل معامله
اسپرد در بازارهای مالی و برای داراییهای مختلف متفاوت است. برای مثال، جفت ارزهای مهم فارکس که یک طرف آنها دلار آمریکا قرار دارد، معمولاً اسپرد کمتری دارند. در بازارهایی مثل ارز دیجیتال که نوسانها بسیار بیشتر و نقدینگی کمتر است، اسپردها نسبت به فارکس بسیار بیشتر هستند.
نوع حساب و بروکر
اسپرد معاملات در هر بروکر متغیر است و اگر یک جفت ارز خاص را در چند بروکر ترید کنید، هر کدام از آنها اسپرد متفاوتی خواهند داشت. از طرف دیگر، ممکن است حسابهای معاملاتی مختلف یک بروکر نیز اسپردهای متفاوتی داشته باشند و هرچه حساب حرفهایتر باشد، اسپرد آن پایینتر خواهد بود. برای مثال اگر از پراپ فرم ایرانی سرمایه گذار برتر برای پراپ تریدینگ و تامین سرمایه فارکس استفاده کنید، حسابهای معاملاتی شما از نوع ECN با کمترین اسپرد (شروع از ۰ یا ۱ پوینت) خواهد بود.
نحوه مشاهده اسپرد در متاتریدر
در پلتفرم متاتریدر، با مشاهده فاصله بین خطوط Ask و Bid میتوانید مقدار حدودی اسپرد را تخمین بزنید. اگر یکی از این خطوط در متاتریدر شما نمایش داده نمیشود، کافیست دکمه F8 کیبورد را بزنید و در کادری که باز میشود، از قسمت «Show» تیک هر دو گزینه «Show ask price line» و «Show bid price line» را بزنید.
راه دقیقتر برای مشاهده مقدار عددی اسپرد در متاتریدر، اضافه کردن آن به قسمت مارکت واچ (Market Watch) است. برای این کار کافیست روی قسمت مارکت واچ در سمت چپ چارت کلیک راست کنید و از قسمت «Columns» تیک گزینه «Spread» را بزنید. با این کار، یک ستون به مارکت واچ اضافه میشود که میتوانید اسپرد هر جفت ارز را در آن بر حسب پیپ مشاهده کنید.
انواع اسپرد
در یک دستهبندی کلی، اسپرد در فارکس به دو دسته ثابت و متغیر یا شناور تقسیم میشود:
اسپرد ثابت (Fixed)
اسپرد ثابت یعنی فارغ از اینکه بازار چقدر نوسان داشته باشد، اختلاف بین قیمت خرید و فروش همیشه ثابت است و از عوامل مختلف تأثیر نمیپذیرد. این نوع اسپرد در بروکرها چندان رایج نیست، اما تریدرهایی که از ربات یا استراتژیهایی مثل اسکلپینگ استفاده میکنند معمولاً به اسپرد ثابت علاقه بیشتری دارند. در شرایطی که حجم معاملات بازار کم باشد، ثابت بودن اسپرد میتواند اجرای معاملات را به تأخیر بیندازد و تریدهای اسکلپر را با مشکلات مختلفی مواجه کند.
اسپرد متغیر یا شناور (Floating / Variable)
اسپرد شناور یا متغیر در بروکرها متداولتر است و بر اساس شرایط بازار تغییر میکند. برای مثال، در زمان همپوشانی سشن لندن و نیویورک به دلیل افزایش حجم معاملات، اسپرد جفت ارزها بسیار کم میشود اما در ساعات تعطیلی این سشنها معمولاً اسپرد بسیار بیشتر خواهد بود. مزیت شناور بودن اسپرد این است که سفارشهای تریدرها بسیار سریعتر انجام شود، اما در شرایط نوسانی مثل زمان انتشار اخبار نیز ریسک اسلیپیج (Slippage) و اجرای با تأخیر سفارشها را بیشتر میکند.
تفاوت اسپرد و کمیسیون
ممکن است بعضی تریدرهای تازهکار، اسپرد را با کمیسیون (Commission) اشتباه بگیرند. اسپرد اختلاف بین قیمت خرید و فروش است و در تمام بازارهای مالی به نحوی وجود دارد. کمیسیون، کارمزدی است که بروکرها در ازای ارائه خدمات و اجرای معاملات تریدرها از آنها دریافت میکنند. مبلغ کمیسیون معمولاً در قوانین یا توضیحات حساب بروکرها مشخص میشود و میتواند به شکل یک مبلغ ثابت (مثلاً ۵ دلار به ازای هر لات معامله) یا درصدی از حجم معامله باشد.
ویژگی | اسپرد | کمیسیون |
ماهیت | تفاوت بین قیمت خرید و فروش | کارمزد جداگانه برای هر لات معامله |
نحوه محاسبه | بهصورت خودکار در قیمتهای Ask و Bid لحاظ میشود | بهصورت مبلغ ثابت یا درصد از حجم معامله تعیین میشود |
میزان نوسان | بستگی به شرایط و نقدشوندگی بازار دارد | جز در شرایط خاص، معمولاً مبلغ ثابتی است |
شفافیت | نوعی کارمزد پنهان است که در معاملات گنجانده میشود | هزینه مشخص و جداگانهای است که بروکر بابت ارائه خدمات دریافت میکند |
جمعبندی
اسپرد یکی از مفاهیم مهم و پایهای در فارکس و پراپ تریدینگ است که میتواند تأثیر زیادی روی عملکرد معاملاتی شما داشته باشد. اسپرد دو نوع ثابت و متغیر دارد که نوع متغیر آن در بازار فارکس متداولتر است و بسیاری از بروکرها از آن استفاده میکنند. عواملی که بتوانند حجم معاملات و نوسانهای بازار را تغییر دهند، میتوانند روی کم یا زیاد شدن اسپرد تأثیر داشته باشند. انتخاب بروکر یا پراپ فرم مناسب و استفاده از یک حساب معاملاتی حرفهای میتواند اسپرد معاملات شما را کاهش دهد و به کمتر شدن هزینههای معاملات شما کمک کند.
سؤالات متداول
- اسپرد در ترید چیست؟
اسپرد تفاوت بین قیمت خرید (Ask) و قیمت فروش (Bid) یک دارایی است که هنگام باز کردن معامله از تریدرها دریافت میشود.
- چرا اسپرد در فارکس تغییر میکند؟
زمانی که حجم معاملات یا نقدشوندگی یک بازار به دلایلی مثل انتشار اخبار اقتصادی تغییر میکند، تعادل بین عرضه و تقاضا به هم میخورد و ذهنیت خریداران و فروشندگان از قیمت با هم فاصله میگیرد. به همین دلیل در چنین شرایطی اسپرد تغییر میکند تا معاملات تریدرها بدون مشکل انجام شود.
- اسپرد خوب در فارکس چقدر است؟
بستگی به شرایط بازار، جفت ارز انتخابی و استراتژی معاملاتی شما دارد، اما معمولاً برای جفت ارزهای مهمی مثل EUR/USD اسپرد بین ۰ تا ۲ پیپ بسیار مناسب خواهد بود.
- اسپرد چه کاربردی دارد؟
اسپرد علاوه بر اینکه یکی از منابع درآمد بروکرها به حساب میآید، برای سنجش نقدشوندگی یک بازار یا مقایسه بروکرها و پراپ فرمهای مختلف نیز کاربرد دارد.
- اسپرد کدام جفت ارز از همه کمتر است؟
جفت ارزهای اصلی فارکس مثل EUR/USD که حجم معاملات آنها در طول روز زیاد است و نقدشوندهتر هستند، معمولاً اسپرد کمتری نسبت به بقیه جفت ارزها دارند.